Pierwszym impulsem do zainteresowania epoką oświecenia był opublikowany w 1950 r. na łamach "Pamiętnika Literackiego" artykuł pt.: Stan badań i potrzeby nauki o literaturze wieku Oświecenia napisany przez Tadeusza Mikulskiego. On właśnie zainicjował potrzebę badań nad tą epoką prowadzonych najpierw we Wrocławiu, a następnie w obrębie Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w Warszawie w Pracowni Literatury Oświecenia.
W obręb zainteresowań członków Pracowni wchodzą między innymi zagadnienia z obszaru tekstologii i edytorstwa, o czym świadczą liczne edycje krytyczne dzieł najwybitniejszych twórców epoki, antologie poezji, literatury okolicznościowej i politycznej oraz zbiory korespondencji, życia kulturalnego epoki, którego badania zaowocowały wydaniami dramatów, wyborów z czasopism i pracami poświęconymi istniejącym wówczas instytucjom kulturalnym, ówczesnej świadomości estetycznej i teoretycznoliterackiej. W wyniku badań podejmowanych na różnych polach wiedzy ukazały się między innymi cztery tomy Nowego Korbuta poświęcone piśmiennictwu oświecenia, będące podstawowym źródłem wiedzy bibliograficznej, Słownik literatury polskiego Oświecenia gromadzący wiedzę o szeroko pojętych zjawiskach literackich tej epoki, trzytomowe wydawnictwo zbiorowe Pisarze polskiego Oświecenia, w którym zgromadzone są biografie czołowych przedstawicieli polskiego Parnasu, podręczniki akademickie oraz liczne prace dotyczące rozmaitych zagadnień związanych z wiekiem świateł również na tle europejskim.
Członkowie Pracowni współpracują z innymi ośrodkami zarówno w Polsce, jak i za granicą, czego owocem są między innymi ukazujące się w ramach "Archiwum Literackiego" Miscellanea z doby Oświecenia, seria "Studia z okresu Oświecenia", współpraca Zofii Sinko przy tworzeniu tomu Les Lumieres en Pologne et en Hongrie czy artykuł Teresy Kostkiewiczowej w Histoire comparée des littératures de langues européennes. Uczestniczą też w różnych zjazdach poświęconych badaniom nad epoką oraz są organizatorami takich spotkań.