Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Grant badawczy Zwrot afektywny po 1989 roku. Strategie i style reprezentacji w interdyscyplinarnej perspektywie badawczej (NCN DEC-2011/03/B/HS2/05729)

Pierwszy projekt prac Zespołu ogniskuje się wokół afektów takich jak: empatia, niepokój, oszołomienie, gniew, lęk, wstręt, strach, miłość, sympatia, etc. W ramach projektu realizowane będą indywidualne badania członków Zespołu dotyczące tej tematyki. Interesuje nas odtworzenie i rozwinięcie różnych dyskursów o afektach. Termin ten wywodzący się z jednej z najstarszych w filozofii opozycji między tym, co emocjonalne a intelektualne, opozycji na nowo legitymizowanej przez dwudziestowieczną psychoanalizę a zakwestionowanej na gruncie psychoanalizy lacanowskiej jako opozycja fałszywa, znalazł szerokie zastosowanie w polu badań nad literaturą, sztuką, polityką, historią a w epoce nowych mediów i gwałtownych przemian kultury wymaga szczególnie uważnego i systematycznego namysłu. Szeroko dziś dyskutowane kwestie kryzysu rozumienia i kryzysu reprezentacji  (zwłaszcza reprezentacji doświadczenia ale nie tylko), zyskują nowy istotny wymiar gdy są ujmowane w dyskursie badań nad afektami, z czynnymi na jego gruncie kategoriami, takimi jak ambiwalencja, labilność, apatia, paranimia, paratymia, patologia, etc. Również język ponowoczesnej estetyki, otwarty na problematykę afektów, stanowi tutaj pole istotnych przemyśleń i inspiracji.

W ramach projektu realizowane będą badania dotyczące: kategorii traumy jako narzędzia interpretacji związku literatury i historii, perwersji jako dla współczesnego języka artystycznego struktury uniwersalnej i dyskontowanej na rozmaite sposoby w nowoczesności, świadectwa i doświadczeń granicznych, możliwości empatii we współczesnej kulturze wizualnej, kategorii zachwytu, nudy i wstrętu jako narzędzi dyskursu krytycznego.

Szczególną uwagę chcemy poświęcić analizie tego, w jaki sposób różne media kodują poszczególne afekty. Stawiamy sobie ponadto pytania o to, jak ciało funkcjonuje jako medium, jak strategie kulturowego dyscyplinowania cielesności odnoszą się do tego, co można by nazwać ekonomią afektu.

Czytaj szczegółowy opis

Publikacje

Kalendarz

Inne projekty planowane przez zespół:

- wojny kulturowe w Polsce po 1989 roku a społeczne funkcje literatury i sztuki
- kryzys reprezentacji czyli powrót realnego
- świat jako archiwum: krytyczne modele historyczności